![](/media/lib/407/n-dyskprotopalnetarny-6abc33ea112756613026882c7997d1e1.jpg)
Planety powstają błyskawicznie. Znacznie szybciej, niż dotychczas sądzono
17 czerwca 2020, 09:20Planety powstają wokół młodych gwiazd znacznie szybciej, niż sądzono. Z nowych badań wynika, że formują się one w czasie krótszym niż 500 000 lat. Spostrzeżenie to może rozwiązać problem trapiący astronomów od 2018 roku, kiedy to zauważono, że w miejscach tworzenia się planet jest zbyt mało, by mogły się one narodzić.
![](/media/lib/564/n-komorka-af7845aa28cda1031b823fab5eef609d.jpg)
W komórkach ssaków odkryto nieznane dotychczas organellum
16 października 2023, 12:27Biolodzy z Politechniki Federalnej w Zurychu (ETH Zurich) odkryli w komórce ssaków nieznane dotychczas organellum. To rodzaj pojemnika zbudowanego z pierścieni DNA. Może ono odgrywać rolę w chorobach autoimmunologicznych, a naukowcy mają nadzieję, że pomoże im zrozumieć, w jaki sposób ewoluowało jądro komórkowe. Nowa struktura zbudowana jest z plazmidów, pozachromosomalnych cząstek DNA występujących w cytoplazmie komórki. Odkrywcy nazwali ją eksklusomem.
![](/media/lib/169/n-hasarius-adansoni-4d1b5fd52feebb1002446f13ca36d126.jpg)
Przędą i kontrolują lot
7 sierpnia 2013, 10:58Szybkie kamery wykazały, że skakuny wykorzystują jedwab wiodący (ang. dragline silk) do stabilizacji i kontroli lotu, tak by wylądować na odnóżach w pozycji umożliwiającej natychmiastowy atak.
![](/media/lib/412/n-wejscia-do-komor-5554855eec4c38a9024a378f7db97a4f.jpg)
Tajemnicze komory wykute w skale w klifie doliny, którą Egipcjanie uważali za bramę w Zaświaty
20 lipca 2020, 13:21W klifie skalnej doliny (wadi) w Abydos, którą Egipcjanie uważali za bramę w Zaświaty, znaleziono wejścia do wykutych komór. Wszystkie znajdują się na tym samym poziomie. Przyległe komory są niekiedy połączone małymi przejściami, tworząc zgrupowania dwóch, trzech, a w jednym przypadku nawet pięciu pomieszczeń. Wg archeologów, datują się one na okres ptolemejski.
![](/media/lib/568/n-herectus-c91a05ea1342bb9aec598ce6a33cfcad.jpg)
Homo erectus migrował z Afryki przez zielony korytarz
12 grudnia 2023, 10:53Około 6 milionów lat temu zaczęły rozchodzić się linie rozwojowe szympansa i człowieka. Proces ten trwał przez kilka milionów lat, w czasie których nasi wcześni przodkowie coraz bardziej różnili się od szympansów, zeszli z drzewa i przyjęli postawę wyprostowaną, co pozwoliło im na uwolnienie górnych kończyn i wykorzystanie ich do manipulowania otoczeniem, a z czasem do używania narzędzi. W końcu mniej więcej 2,1 miliona lat temu prawdopodobny bezpośredni przodek naszego gatunku, Homo erectus, wyemigrował z Afryki.
![](/media/lib/106/n-tevatron-118b4a6ded556da4beb315635e5e6845.jpg)
Wyścig synchrotronów
11 września 2013, 13:17Jesteśmy szczęśliwi, a z drugiej strony trochę nam przykro - mówi Mikael Eriksson, dyrektor szwedzkiego synchrotronu MAX IV komentując toczący się właśnie wyścig pomiędzy Szwecją, USA, Brazylią, Francją a Japonią. Wyścig, którego celem jest stworzenie najdoskonalszego źródła promieni X
![](/media/lib/165/n-termometr-9f6b3219109e97f7c9925de2f9c27099.jpg)
Eksperci chcą nazywać i klasyfikować fale upałów
19 sierpnia 2020, 11:54Zachodnie regiony USA nawiedziła fala olbrzymich upałów. W jej wyniku zanotowano najwyższą temperaturę na Ziemi. Fale upałów mogą być zabójcze. Szacuje się, że każdego roku w samych Stanach Zjednoczonych zabijają one średnio ponad 600 osób, czyli więcej niż huragany (średnio ok. 17 ofiar rocznie), tornada (ok. 80 ofiar) czy powodzie (ponad 100 ofiar rocznie).
![](/media/lib/572/n-antarktydazach-8d5d250bd89404066230caf0eb86946e.jpg)
Mamy pierwszy bezpośredni dowód, że 8000 lat temu Antarktyda Zachodnia gwałtownie traciła lód
8 lutego 2024, 11:29Badacze z University of Cambridge i British Antarctic Survey przedstawili pierwsze bezpośrednie dowody, wskazujące, że lądolód Antarktydy Zachodniej doświadczył gwałtownego topnienia pod koniec ostatniej epoki lodowej. Dowody, znalezione w rdzeniu lodowym, wskazują, że około 8000 lat temu w przynajmniej jednym miejscu grubość lądolodu zmniejszyła się o 450 metrów w czasie krótszym niż 200 lat.
![](/media/lib/135/n-otylosc-af6456a505a7f8e04832c4dcad6f4bbf.jpg)
Otyli przez mutacje spowalniające metabolizm
25 października 2013, 09:15Mutacje genu KSR2 zwalniają podstawową przemianę materii. Występują stosunkowo rzadko, lecz często wiążą się z dużą otyłością już we wczesnym dzieciństwie.
![](/media/lib/423/n-piekarnia-15300c02d97928b2743459b89a940b75.jpg)
Aplikacja pozwoli piekarniom ograniczyć marnotrawienie żywności i emisję dwutlenku węgla
28 września 2020, 09:20Unikalną aplikację komputerową, która pozwoli małym i średnim piekarniom zoptymalizować procesy technologiczne, a tym samym ograniczyć marnotrawienie żywności i emisję CO2, opracowuje międzynarodowy zespół ekspertów z udziałem naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.